Ubytki klinowe zębów – jak powstają i są leczone?
Ubytki klinowe powstają na skutek uszkodzeń mechanicznych, a nie z powodu próchnicy. Oznaką ich wystąpienia jest ból, a także nieestetyczny wygląd odsłoniętej zębiny. Uszkodzenia szkliwa mogą się pogłębiać i prowadzić do poważnych konsekwencji np. stanów zapalnych w miazdze. W przypadku wykrycia ubytków klinowych należy niezwłocznie udać się do gabinetu stomatologicznego, co pozwoli na podjęcie profesjonalnego leczenia. Dzięki temu pacjent odzyska komfort i znów będzie mógł się swobodnie uśmiechać.
Jak rozpoznać ubytki przyszyjkowe?
Ubytki przyszyjkowe można rozpoznać po pojawieniu się silnego bólu. Występuje on w trakcie spożywania gorących, zimnych, kwaśnych lub słodkich napojów, a także potraw. Dzieje się tak na skutek uszkodzeń, które doprowadziły do odsłonięcia szyjek zębowych. Są one widoczne np. podczas uśmiechania się, co powoduje bardzo nieestetyczny wygląd. Ból może też pojawiać się podczas mycia zębów w trakcie ich szczotkowania, czy też nitkowania. Już przy pierwszych dolegliwościach należy udać się do gabinetu stomatologicznego celem podjęcia odpowiedniego leczenia. Brak szybkiej reakcji na pierwsze objawy może doprowadzić do pogłębienia ubytków,. Konsekwencją zaniedbania może być zapalenie miazgi, osłabienie struktury zębów, a także wystąpienie próchnicy.
Czym są ubytki klinowe i jak wyglądają?
Ubytek klinowy powstaje wskutek mechanicznego uszkodzenia szkliwa zęba. Określany jest też jako abrazja i występuje w obszarze przyszyjkowym zęba, na granicy korony i korzenia. Dolegliwość ta charakteryzuje się specyficznym wyglądem. Ubytki mają owalny kształt, a wgłębienie przypomina klin. Ich brzegi są ostre, wyczuwalne np. przy dotknięciu językiem. Powierzchnia tworzy twardą strukturę i jest błyszcząca. Ubytki mogą się pojawiać i pogłębiać, zwłaszcza gdy u pacjenta występuje recesja dziąseł, czyli tendencja do odsłaniania fragmentu korzenia zęba. W wyniku uszkodzenia zostaje odsłonięta zębina o kolorze żółtym lub brązowym. Zęby stają się wrażliwe na działanie niskich i wysokich temperatur przy spożywaniu pokarmów. Ubytki klinowe to nieprawidłowość, która najczęściej dotyczy zębów przedtrzonowych i może się przydarzyć zarówno osobom dorosłym, jak również dzieciom.
Jakie są przyczyny powstawania ubytków klinowych w zębach?
Powodem powstawania ubytków klinowych może być fizyczny zbyt mocny nacisk na szkliwo. Dzieje się tak np. podczas higieny jamy ustnej, gdy nieprawidłowo używa się szczoteczki do zębów lub jeśli posiada one bardzo twarde włosie. Niekiedy uszkodzenia są wywołane przez używanie past wykazujących się dużą ścieralnością, co uszkadza szkliwo. Na ubytki klinowe uskarżają się osoby, które mają tendencję do nieświadomego zaciskania zębów oraz zgrzytania nimi. Tę dolegliwość określa się jako bruksizm. Zdarza się, że występuje ona np. podczas snu i wtedy jeszcze bardziej się nasila. Pacjent może nie zdawać sobie sprawy z tej przypadłości. O tym, że na nią cierpi może dowiedzieć się od osoby, która spędzi z nim noc. Uszkodzenie szkliwa może też nastąpić w przypadku piercingu na języku. Dzieje się tak w wyniku częstego, przypadkowego uderzania kolczykiem o ząb. Po pewnym czasie może on zacząć się kruszyć i pękać. Niekiedy pęknięcia szkliwa są wynikiem bezmyślności i wykorzystywania zębów niezgodnie z ich przeznaczeniem. Ubytki klinowe mogą wystąpić podczas otwierania zębami kapsli od butelek, zaciskania ich np. w stresie na twardych przedmiotach, czy też obgryzania paznokci. Inne przyczyny uszkodzeń szkliwa to:
- wady zgryzu,
- nieleczone braki w uzębieniu,
- niewłaściwe założenie wypełnienia podczas leczenia ubytków,
- działanie klamry protetycznej na ząb.
Leczenie ubytków klinowych
W przypadku odczuwania bólu przy spożywaniu pokarmów oraz nadwrażliwości zębów należy skonsultować się ze specjalistą, a nie próbować poradzić sobie samemu z tym problemem. Przy wystąpieniu ubytków klinowych dentysta najczęściej postępuje, tak jak w przypadku ubytków próchnicowych, czyli stosuje leczenie zachowawcze. Polega ono na odizolowaniu zęba od innych przy pomocy koferdamu. Następnie dentysta opracowuje jego powierzchnię i poddaje oczyszczeniu wiertłem. W dalszej kolejności zakłada wypełnienie z kompozytowego materiału światłoutwardzalnego. Po jego zastosowaniu ból zostaje zlikwidowany, tak samo jak problem z nadwrażliwością zębów. Podczas wizyty warto zapytać stomatologa jak zapobiegać wystąpieniu ubytków klinowych.
Jak zapobiegać ubytkom klinowym?
Uszkodzenia zębów można uniknąć, jeśli podczas mycia zębów szczoteczką nie wykonuje się ruchów szorujących. Zamiast tego należy stosować delikatne wymiatanie, co umożliwi dokładniejsze oczyszczenie przyzębia z resztek pokarmowych. Należy też unikać złych nawyków, które doprowadzają do uszkadzania szkliwa. Zęby służą tylko do rozgryzania pożywienia, a nie używania ich w innych celach np. rozgryzania łupinek orzechów. Na poprawę i wzmocnienie struktury szkliwa warto przyjmować pożywienie, w którego składzie znajduje się wapń i magnez oraz stosować suplementację witaminą D. Istotne jest także, żeby profilaktycznie odwiedzać gabinet stomatologiczny. Dentysta podpowie jak myć zęby oraz jakich past używać, żeby nie doprowadzić do ubytków klinowych. Może też zalecić leczenie ortodontyczne w przypadku wad zgryzu. U osób, które mają skłonności do zgrzytania zębami podczas snu oraz mimowolnego zaciskania szczęk stosuje się noszenie specjalnej szyny, które zapobiegnie ścieraniu się szkliwa.
