Progenia jest wrodzoną wadą zgryzu, która z pozoru może wydawać się mało istotnym schorzeniem, a jednak nieleczona może doprowadzić do poważnych powikłań. Dodatkowo może z czasem powodować dyskomfort, a także doprowadzić do deformacji szczęki i twarzy. Czym dokładnie jest progenia? Jak wygląda leczenie progenii?

Progenia jak rozpoznać?

U niektórych osób czasami dochodzi do nadmiernego rozwoju żuchwy w przód. Efektem tego jest nieprawidłowe położenie zębów względem siebie. Dolny łuk zębowy nachodzi na górny, co powoduje, że stosunek między dolną szczęką a górną jest nieprawidłowy. Może to powodować wiele problemów podczas spożywania posiłków. Wiele osób ma także problemy z oddychaniem. Jedną z przyczyn takiego ułożenia szczęki jest podłoże genetyczne. Wówczas już u małych dzieci można zaobserwować delikatne zmiany.

U niektórych maluchów rozwija się progenia na skutek zbyt długiego karmienia butelką lub używania smoczka. Jak zatem rozpoznać progenię? Jakie są jej objawy? Pierwszym niepokojącym objawem, który powinien dać sygnał rodzicom, aby udali się do ortodonty, jest nadmiernie wysunięta dolna warga, która zaczyna zachodzić na górną. Czasami jest to także widoczne na brodzie, która wysuwa się do przodu. Jeśli którykolwiek z tych objawów zostanie zauważony, to niezwłocznie należy udać się do gabinetu ortodontycznego w celu przeprowadzenia badań. W takim badaniu ortodonta sprawdza ustawienie zębów dolnych w stosunku do górnych.

Czasami widoczne jest dodatkowo przechylenie wszystkich zębów, co upośledza funkcję żucia i gryzienia. W niektórych przypadkach specjaliści wykonują także modele zgryzu wykonane z gipsu, aby przeanalizować układ żuchwy i ustalić dokładną wadę. Jeśli diagnoza jest już postawiona, to należy jak najszybciej wdrożyć leczenie progenii.

Leczenie progenii

Czy progenię da się skutecznie wyleczyć? Jak wygląda leczenie progenii? Jak w przypadku wszystkich schorzeń im wcześniej wada zostanie wykryta, tym szybciej i skuteczniej będzie można ją wyleczyć. Tak też jest w przypadku tej wady. Leczenie progenii zależy przede wszystkim od stadium zaawansowania choroby. Aby całkowicie pozbyć się schorzenia, niezbędne jest wykonanie operacji, do której angażuje się specjalistów z wielu dziedzin stomatologii. Najczęściej w procesie leczenia uczestniczy ortodonta, protetyk oraz chirurg szczękowy.

Jeśli wada zgryzu zostanie rozpoznana wcześnie, to można ją skorygować aparatem ortodontycznym, który przywróci właściwe proporcje pomiędzy szczęką górną i dolną. Naturalnie leczenie progenii u dzieci jest znacznie łatwiejsze niż u dorosłych, dlatego tak ważne jest kontrolowanie stanu jamy ustnej od najmłodszych lat. Wielu pacjentów mających taką wadę zgryzu nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji. Nawet delikatne schorzenie może z upływem czasu doprowadzić do wielu powikłań. Nie dość, że komfort spożywania posiłków jest znacznie obniżony, to nieleczona progenia może doprowadzić nawet do utraty zębów lub zmiany kształtu twarzy. Wiele badań wskazuje na to, że progenia jest związana z niedoborem witaminy D.

Wiadomo jest, że witamina D czerpana jest w największej ilości ze słońca, którego w Polsce jest niewystarczająco dużo, aby zaspokoić zapotrzebowanie na nią. Dlatego ważna jest suplementacja witaminy D oraz regularna kontrola zgryzu i higiena jamy ustnej według zaleceń stomatologa i ortodonty. Leczenie progenii aparatem ortodontycznym nie zawsze przynosi zamierzony efekt. Dlatego bardzo często konieczna jest interwencja chirurga, która i tak niejednokrotnie jest poprzedzona leczeniem ortodontycznym, aby przygotować odpowiednio szczękę.

Wszystko zależy od tego, które kości zdeformowały się i czy operacja ma być przeprowadzona jedynie na żuchwie, a może na górnej i dolnej szczęce. Leczenie zachowawcze może zostać przeprowadzone u pacjentów, u których stopień zaawansowania progenii jest niewielki. O metodzie leczenia decyduje zespół specjalistów, którzy na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzają, jakie kroki powinny być podjęte. Nie warto odwlekać operacji i leczenia w czasie, bo to tylko pogarsza sytuację. Zmiany z wiekiem narastają i mogą powodować nie tylko dyskomfort, ale także zapalenie przyzębia, próchnicę, a nawet mogą doprowadzić do utraty zębów.

Operacja progenii

Zdecydowaną większość przypadków występowania wady zgryzu, jaką jest progenia, leczy się operacyjnie. Na czym dokładnie polega taki zabieg? Przede wszystkim chirurg ma za zadanie skrócić kości żuchwy tak, aby były one symetryczne w stosunku do szczęki. Takie działanie spowoduje, że zgryz będzie prawidłowy. Podczas zabiegu stosowane są różne metody. Najczęściej stosowana jest metoda pionowa oraz obustronne przecięcie żuchwy. Dodatkowo czasami stosowana jest genioplastyka lub metoda Obwegesera-Dal Ponta.

Po przeprowadzonej operacji pacjent może spodziewać się obiecujących efektów. Niestety sam zabieg nie jest końcem leczenia. Jeszcze na 4 tygodnie dolne i górne zęby zostają umieszczone w specjalnej szynie, która utrudnia mówienie i spożywanie posiłków. Po operacji pacjent musi pozostać jeszcze kilka dni w szpitalu, aby specjaliści sprawdzili, czy wszystko jest dobrze. W tym czasie lekarz udziela wskazówek, jak należy dbać o jamę ustną i co pomoże zapobiec ewentualnym stanom zapalnym. Niezbędne są także wizyty kontrolne. U niektórych pacjentów występuje znacznie bardziej zaawansowana progenia, którą zalicza się do deformacji III klasy. W takim przypadku niezbędne jest wykonanie operacji dwuszczękowej.

Jest to także zabieg stosowany u osób, które mają za sobą długoletnie leczenie aparatem ortodontycznym. Operacja tego typu polega na złamaniu obu szczęk, a następnie ustawieniu ich w prawidłowej pozycji. Jest to inwazyjna metoda, a sama operacja trwa około 4 godzin. Jednak jej efekty są spektakularne. Operacja dwuszczękowa zmniejsza dysproporcje i daje widoczny efekt estetyczny poprawiający kształt czaszki. Wiele osób może przerażać operacja. Jednak wykonanie zabiegu przynosi wiele korzyści, które zapobiegną powstawaniu nowych schorzeń utrudniających codzienne życie.